Lenfödem Nedir? Lenfödem Fizik Tedavisi Nasıl Olur?
Vücudumuzda normal damarsal sistemimizin yanı sıra lenfatik sistem olarak adlandırılan hücre dışında kalana sıvıların akışını sağlayan bir sistem daha vardır. Lenfatik sistemimiz lenf damarları, lenf düğümleri ve lenf organlarından oluşmaktadır. Fakat bu lenf sisteminde kalp-damar sistemimizdeki gibi bir pompalama fonksiyonu bulunmadığı için sıvılar drenaj sistemiyle akış sağlar. Aynı zamanda lenf sistemi lenfosit adındaki hücreleri üreterek bağışıklık sistemimizin güçlenmesine katkıda bulunur.
Lenf damarları veya lenf nodülleri (bezleri) herhangi bir nedenden dolayı hasara uğradığında bu lenf akışı bozulur ve hücreler arasında sıvı birikerek lenfödem hastalığını oluşturur.
Lenfödemin en sık görüldüğü durumlardan birisi de bayanlarda meme kanseri tedavisi sonrasıdır. Genellikle lenf sistemi kanserin metastazı sonucu veya enfeksiyon, travma, radyasyon tedavisi nedeniyle bozulur.
Peki Lenfödem Hastalığının Tedavisi Nasıl Olur?
İlaç tedavileri, cerrahi ve fizik tedavi olarak 3 ana başlıkta tedavi yaklaşımları mevcuttur. Lenfödem tedavisinde uygulanan fizik tedavi yaklaşımlarından bahsedecek olursak bunlar;
-Manuel Lenf Drenajı: Lenfödem tedavisinde en önemli yeri kaplayan bu tedavi yönteminde lenf sisteminin akışı elle yapılan kompresyon ve gevşeme hareketleriyle sağlanır. Bu sayede lenf yapımı artar, lenf akışı düzenlenir, bağışıklık artar aynı zamanda ağrı azalır ve rahatlama oluşur.
-Kompresyon: Kompresyon giysileri, elastik bandaj ve pnömatik kompresyon cihazlarından oluşan tekniklerdir. Kompresyon giysilerinin kullanımı oldukça yaygındır ve uygun bir şekilde uygulandığı zaman dokularda biriken lenfi azalttığı görülmüştür.
-Egzersizler: Lenf sisteminde pompalama etkisini yaratmak için bir takım lenfödem özel egzersizleri vardır. Lenfödem egzersizleri sayesinde lenf sıvısının damar içine hareketi ve lenf bezlerinin filtrasyonu artarak iyileşme sağlanır. Lenfödem egzersizleri solunum egzersizleriyle başlar daha sonra gövde egzersizleri, sonrasında etkilenmiş uzvun proksimaline ve sonra distaline egzersizler uygulanır. Son olarak da egzersizler yine solunum ve gövde egzersizleri ile sonlandırılır.
-Cilt Bakımı: Günlük aktiviteler sırasında derinin korunması oldukça önemlidir. Hastaların düzenli olarak derilerini nemlendirmesi gerekir. Ayrıca hastalar aşırı yorucu egzersizlerden kaçınmalıdır. Sıcak uygulamalar ve sıkı giysilerden de uzak durmalıdır.
